Bức tranh Top 10 Công ty Công nghệ uy tín năm 2024
Danh sách Top 10 Công ty Công nghệ uy tín năm 2024 được Công ty Cổ phần Báo cáo Đánh giá Việt Nam (Vietnam Report) chính thức công bố với những tên tuổi uy tín đã cho thấy bức tranh tăng trưởng khởi sắc của các doanh nghiệp dẫn đầu ngành công nghệ thông tin. Uy tín của các công ty công nghệ được đánh giá dựa trên kết quả năng lực tài chính, uy tín doanh nghiệp trên truyền thông bằng phương pháp Media Coding, khảo sát đối tượng nghiên cứu và các bên liên quan cập nhật đến tháng 5/2024.
 |
| Nguồn: Vietnam Report |
 |
| Nguồn: Vietnam Report |
Cục diện và triển vọng ngành Công nghệ thông tin – Viễn thông
Trên phương diện quốc gia, năm 2023, kinh tế số ước tính đã đóng góp khoảng 16,5% GDP của Việt Nam (tỷ trọng kinh tế số/GDP năm 2021, 2022 lần lượt là 11,9% và 14,3%), với tốc độ phát triển kinh tế số khoảng 20%/năm, gấp khoảng 3 lần tốc độ tăng trưởng GDP và tiếp tục đứng đầu trong khu vực Đông Nam Á. Vị thế của Việt Nam tiếp tục ghi nhận dấu ấn cải thiện trên bản đồ công nghệ thế giới khi được Liên hợp quốc đánh giá tăng 10 bậc về dữ liệu mở. Trong khi đó, chỉ số Đổi mới Sáng tạo Toàn cầu (Global Innovation Index - GII) của Việt Nam năm qua đứng thứ 46/132, tăng 2 bậc so với năm 2022, đánh dấu năm thứ 6 liên tiếp duy trì trong nhóm 50 nước dẫn đầu, tiếp tục giữ vị trí thứ 2 trong nhóm 36 nền kinh tế thu nhập trung bình thấp và là một trong 7 quốc gia thu nhập trung bình đạt được nhiều tiến bộ nhất về đổi mới sáng tạo trong thập kỷ qua.
Về phía ngành Công nghệ thông tin - Viễn thông (CNTT-VT) nói chung và các doanh nghiệp trong ngành - lực lượng nòng cốt đóng vai trò cách mạng hóa mọi hoạt động kinh tế - chính trị, văn hóa - xã hội và quốc phòng - an ninh, đà tăng trưởng trong năm 2023 đã bị chững lại phần nào trước những cơn gió ngược trong kinh tế vĩ mô toàn cầu và căng thẳng địa chính trị trong năm qua. Trong đó, các đơn hàng công nghệ xuất khẩu bị ảnh hưởng trực diện với kim ngạch xuất khẩu phần cứng, điện tử ước đạt 127 tỷ USD, giảm 4,9% so năm 2022 và là lần đầu ghi nhận sự sụt giảm trong 4 năm trở lại đây. Tuy nhiên, trên mặt bằng chung kém thuận lợi của các ngành, câu chuyện của ngành công nghệ trong năm qua nhìn chung vẫn ổn định với doanh thu lĩnh vực Công nghiệp ICT tăng trưởng 1,4% so với năm 2022, ước đạt 3.397.492 tỷ đồng (tương đương 142 tỷ USD) và tiếp tục đóng góp vào nền kinh tế 887.398 tỷ đồng, tăng 1,34% so với năm 2022. Sự tăng trưởng này đã khẳng định tính năng động của các doanh nghiệp công nghệ, đồng thời, củng cố vị thế trụ cột vững vàng dẫn dắt triển vọng phục hồi của thị trường, cũng như tạo lực bứt phá cho giai đoạn tiếp theo.
Ngay từ những tháng đầu năm 2024, tín hiệu khởi sắc của ngành đã được ghi nhận. Số liệu từ Bộ Thông tin và Truyền thông cho thấy trong quý I/2024, doanh thu công nghiệp công nghệ thông tin (CNTT) đạt gần 36,3 tỷ USD, tăng 17,7% so với cùng kỳ; trong khi xuất khẩu sản phẩm CNTT cũng khởi sắc khi tăng 17%, đạt mức 31 tỷ USD.
Theo khảo sát doanh nghiệp ngành công nghệ được Vietnam Report, gam màu lạc quan bao phủ thị trường với 100% số doanh nghiệp đồng thuận rằng tăng trưởng vẫn sẽ là xu hướng chủ đạo của ngành trong nửa cuối năm, song hành cùng sự ổn định và phục hồi của nền kinh tế vĩ mô. Trong đó, tỷ lệ doanh nghiệp tin tưởng vào sự bứt phá mạnh mẽ của ngành trong nửa cuối năm đã xuất hiện trở lại (11,1%) và 88,9% số doanh nghiệp dự báo ngành CNTT sẽ duy trì đà tăng trưởng trong 6 tháng tới (+17,5% so với kết quả khảo sát cách đây một năm). Tuy nhiên, dù kết quả khảo sát năm nay không ghi nhận dự báo suy giảm đà tăng nhưng tỷ lệ doanh nghiệp kỳ vọng mức tăng trưởng mạnh mẽ vẫn thấp hơn so với giai đoạn 2021-2022, cho thấy các doanh nghiệp vẫn thận trọng trước những biến động thị trường. Bối cảnh thị trường công nghệ nói chung đang mở ra nhiều thời cơ song cũng không ít thách thức đi kèm, đòi hỏi doanh nghiệp phải có cách tiếp cận chủ động, nhanh nhạy và toàn diện để tăng tốc.
 |
| Nguồn: Vietnam Report, Khảo sát doanh nghiệp công nghệ, tháng tháng 5/2021-2024 |
Năm 2024: Chương mới - vận hội mới cho các doanh nghiệp công nghệ Việt
Năm 2024 hứa hẹn mở ra một chương mới đầy triển vọng cho các doanh nghiệp công nghệ tại Việt Nam. Đây là thời điểm đất nước bước vào giai đoạn phổ cập hạ tầng số toàn diện, đồng thời đánh dấu nhiều bước ngoặt quan trọng trong lĩnh vực công nghệ và viễn thông, với sự ra đời của nhiều bộ luật mới về điện tử, viễn thông, thương mại hóa 5G, cùng xu hướng phát triển và tích hợp mạnh mẽ của các công nghệ tiên tiến như trí tuệ nhân tạo (AI), Internet vạn vật (IoT), điện toán lượng tử… hay cơ hội nắm bắt và hiện thực hóa giấc mơ bán dẫn của Việt Nam.
 |
| Nguồn: Vietnam Report |
Năm phổ cập hạ tầng số với những bước hoàn thiện về thể chế
Kể từ khi được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt vào tháng 6/2020, chương trình chuyển đổi số quốc gia đã trải qua 4 năm triển khai và bước sang năm thứ 5 với nhiều thành tựu được tạo dựng. Trong năm qua, Bộ Chỉ số Đổi mới sáng tạo cấp địa phương (PII) đã được xây dựng và chính thức triển khai trên toàn quốc, góp phần cải thiện chỉ số đổi mới sáng tạo quốc gia. Năm 2024, Chính phủ đưa ra định hướng Phát triển kinh tế số với 4 trụ cột: Công nghiệp CNTT và truyền thông, Số hoá các ngành, Quản trị số và Dữ liệu số, tạo ra động lực để phát triển kinh tế nhanh và bền vững. Đây cũng là năm phổ cập hạ tầng số, phát triển các ứng dụng số để phát triển kinh tế số - động lực mới để tăng trưởng kinh tế và năng suất lao động, tạo ra điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của các doanh nghiệp công nghệ.
Tháng 7/2024 sẽ chứng kiến hai dự án luật quan trọng được thông qua từ năm ngoái là Luật Giao dịch điện tử (sửa đổi) và Luật Viễn thông (sửa đổi) có hiệu lực thi hành. Luật Giao dịch điện tử với 8 nội dung mới, đã bổ sung quy định cụ thể các loại hệ thống thông tin phục vụ giao dịch điện tử, tài khoản giao dịch điện tử, trách nhiệm của chủ quản hệ thống thông tin…, tạo hành lang pháp lý hoàn thiện, đầy đủ, thuận lợi cho việc chuyển đổi các hoạt động từ môi trường thực sang môi trường số tất cả ngành và lĩnh vực. Trong khi đó, Luật Viễn thông sửa đổi đưa ra những thay đổi quan trọng trong việc điều chỉnh và quản lý các dịch vụ trung tâm dữ liệu và dịch vụ điện toán đám mây, quy định cụ thể hơn về tài nguyên viễn thông, thông tin thuê bao di động và xử lý sim rác, đồng thời, tạo điều kiện thuận lợi hơn để hỗ trợ phát triển cơ sở hạ tầng viễn thông.
Vào ngày 11/01/2024, Thủ tướng Chính phủ cũng đã phê duyệt Quy hoạch hạ tầng thông tin và truyền thông thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050, tạo không gian phát triển mới, cho phép tối ưu hóa việc sử dụng các nguồn lực, tạo môi trường thuận lợi cho đổi mới sáng tạo, kiến tạo giá trị mới cho đất nước trong kỷ nguyên công nghệ số. Ngoài ra, Luật Công nghiệp công nghệ số, Chiến lược Phát triển công nghiệp bán dẫn và Chiến lược Công nghiệp công nghệ số cũng đã được đề xuất xây dựng.
Về cơ bản, dù vẫn còn một số vấn đề cần hoàn thiện như định chế tài chính, đấu thầu, định giá, thống nhất đo lường chưa đồng bộ… nhưng hành lang pháp lý xoay quanh chuyển đổi số và ngành CNTT-VT đang dần hoàn thiện, đưa ra các quy định rõ ràng, giúp tạo môi trường pháp lý minh bạch. Các quy định mới này không chỉ hỗ trợ việc bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng mà còn tạo thuận lợi cho các hoạt động kinh doanh, thúc đẩy sự đổi mới và cạnh tranh công bằng giữa các doanh nghiệp trong ngành, thiết lập nền tảng vững chắc giúp các doanh nghiệp công nghệ Việt Nam mở rộng và phát triển.
Thương mại hóa 5G - bước tiến vượt bậc trong viễn thông
Năm 2024 cũng là năm thương mại hóa 5G trên phạm vi toàn quốc. Sau 15 năm có quy định về việc đấu giá tần số vô tuyến điện, Bộ Thông tin và Truyền thông đã tổ chức đấu giá thành công quyền sử dụng tần số vô tuyến điện đối với hai khối băng tần B1 (2500-2600 MHz) và C2 (3700-3800 MHz) vào tháng 3/2024, đánh dấu ý nghĩa quan trọng khi mở ra một kỷ nguyên mới cho 5G – nền móng để đẩy nhanh hơn nữa việc phát triển hạ tầng số, tạo “cú huých” cho chuyển đổi số quốc gia.
Công nghệ 5G với những ưu thế như vùng phủ rộng, chống nhiễu tốt, dung lượng và mật độ kết nối lớn, độ trễ thấp và tính bảo mật được cải thiện mở ra vô số cơ hội mới cho các ngành công nghiệp. Mạng di động 5G khi đi vào hoạt động sẽ tác động lớn đến phát triển kinh tế - xã hội, nhất là trong việc thực hiện mục tiêu chuyển đổi số, mang đến sự đổi mới sáng tạo, tăng năng suất trong tất cả các lĩnh vực từ áp dụng 5G trong sản xuất công nghiệp, ứng dụng trong cảng thông minh, khai thác mỏ, logistics, kho vận thông minh… Việc triển khai 5G cũng tạo điều kiện cho sự phát triển mạnh mẽ của các công nghệ mới như AI, IoT và học máy (ML), giúp nâng cao hiệu suất và sáng tạo trong mọi lĩnh vực.
Sự hội tụ và phát triển nhanh chóng của các công nghệ mới
Năm 2024 tiếp tục chứng kiến sự tích hợp chặt chẽ và phát triển mạnh của nhiều công nghệ tiên tiến như AI, IoT, ML, thực tế ảo, điện toán đám mây và điện toán lượng tử… Các công nghệ này không chỉ đem lại những giải pháp đột phá cho các doanh nghiệp mà còn thay đổi cách thức vận hành và quản lý. AI và ML giúp tối ưu hóa quy trình sản xuất, quản lý dữ liệu hiệu quả hơn, trong khi IoT kết nối và quản lý các thiết bị thông minh, điện toán lượng tử mở ra những khả năng tính toán vượt trội, giải quyết các bài toán phức tạp một cách nhanh chóng. Sự phát triển này tạo ra một hệ sinh thái công nghệ đa dạng và mạnh mẽ, thúc đẩy sự sáng tạo và đổi mới.
Không nằm ngoài làn sóng đổi mới, doanh nghiệp công nghệ Việt Nam đã và đang tiếp cận với các công nghệ tiên tiến. Chẳng hạn như AI, đa số doanh nghiệp tham gia khảo sát của Vietnam Report cho biết, có tích hợp AI vào các sản phẩm,dịch vụ của mình, đầu tư, nghiên cứu trong nhiều lĩnh vực như học máy và học sâu (Deep Learning) để dự đoán và phân tích dữ liệu, xử lý ngôn ngữ tự nhiên (NLP) hay thị giác máy tính và nhận dạng hình ảnh. Tuy nhiên, kết quả khảo sát cũng ghi nhận 22,2% số doanh nghiệp thừa nhận đã tích hợp AI nhưng chưa thấy hiệu quả lớn. Mặc dù lợi ích dự kiến mang lại đầy hứa hẹn nhưng cần phải thừa nhận rằng việc triển khai AI sẽ không mang lại kết quả ngay lập tức. Giá trị AI mang lại cho doanh nghiệp phát triển theo hiệu ứng đường cong J và AI chỉ mang lại giá trị tăng trưởng bền vững khi được áp dụng đủ sâu rộng. Hiệu ứng này như đã thấy trong nhiều ví dụ lịch sử khác nhau, cho thấy rằng ban đầu sẽ có giai đoạn điều chỉnh đóng vai trò quan trọng để đào tạo lại lực lượng lao động, hình dung lại vai trò công việc và điều chỉnh các chiến lược kinh doanh cho phù hợp với mô hình mới được hỗ trợ bởi AI.
Về phía các thách thức, câu chuyện thiếu vốn, chi phí đầu tư cao vẫn là trở ngại lớn nhất đối với các doanh nghiệp trong ngành trong quá trình ứng dụng các công nghệ mới, bên cạnh các vấn đề thiếu nguồn nhân lực có chuyên môn hay khó khăn trong việc tích hợp, đảm bảo sự tương thích với hệ thống hiện có. Ngoài ra, các vấn đề về bảo mật dữ liệu hay khó khăn trong việc thu thập và chuẩn bị dữ liệu cũng đặt ra những thách thức đáng kể trên hành trình tiếp cận và ứng dụng công nghệ mới của cộng đồng doanh nghiệp.
Cơ hội phát triển ngành bán dẫn
Chip - những mảnh silicon nhỏ với hàng tỷ bóng bán dẫn được khắc trên đó, cung cấp sức mạnh tính toán bên trong hầu hết mọi thiết bị điện tử đang là trung tâm trong cuộc đua công nghệ trên toàn cầu. Trong những năm gần đây, khi thế giới chứng kiến cuộc khủng hoảng thiếu chip nghiêm trọng diễn ra ở thời điểm phong tỏa do đại dịch Covid-19 hay Mỹ siết chặt xuất khẩu chip bán dẫn sang Trung Quốc và xu hướng “friend-shoring” - chuyển sản xuất về các nước thân thiện của nền kinh tế lớn nhất thế giới diễn ra, chất bán dẫn đã trở thành câu chuyện “nóng”, chiếm ưu thế trên truyền thông và thực sự thu hút được sự chú ý của công chúng.
Các doanh nghiệp công nghệ Việt Nam đang đứng trước cơ hội để chuyển mình, bước lên nấc thang cao hơn trong chuỗi giá trị công nghệ với tiềm năng to lớn từ lĩnh vực bán dẫn. Với sự hỗ trợ từ chính phủ và các chính sách ưu đãi, cùng với nguồn nhân lực chất lượng đã và đang được nỗ lực xây dựng, chi phí cạnh tranh, các doanh nghiệp tại Việt Nam có cơ hội lớn để phát triển và mở rộng quy mô, tham gia vào thị trường bán dẫn. Hiện tại, mô hình được doanh nghiệp Việt lựa chọn là “fabless” - thiết kế sản phẩm và bán hàng, không xây nhà máy. Việc hợp tác với các tập đoàn công nghệ hàng đầu thế giới sẽ giúp Việt Nam từng bước phát triển trong lĩnh vực công nghệ cao này, tiếp cận các giải pháp tiên tiến, nâng cao năng lực cạnh tranh và khẳng định vị thế trên bản đồ công nghệ toàn cầu.
Một đặc điểm của lĩnh vực bán dẫn là cơ hội sẽ đến nhanh và cũng qua đi nhanh nếu như không nắm bắt kịp thời. Nhu cầu thị trường thay đổi theo chu kỳ ngắn và nhanh. Do đó, để nắm bắt cơ hội này, Việt Nam nói chung và các doanh nghiệp công nghệ Việt nói riêng cần gấp rút triển khai và hoàn thiện các chiến lược liên quan, trong đó chú trọng phát triển nguồn nhân lực công nghiệp bán dẫn đồng bộ với phát triển hệ sinh thái công nghiệp bán dẫn. Hơn nữa, cần phát huy mối quan hệ ba nhà: nhà nước - nhà trường - nhà doanh nghiệp, đẩy mạnh công tác bảo vệ sở hữu trí tuệ trong khi nỗ lực nâng cao và cải thiện hạ tầng – một trong những yếu tố tiên quyết để phát triển trong lĩnh vực này.
Sự gia tăng nhu cầu về các sản phẩm và dịch vụ công nghệ, các giải pháp bảo mật mới và tiên tiến
Sự gia tăng nhu cầu về các sản phẩm và dịch vụ công nghệ là một yếu tố quan trọng khác góp phần vào triển vọng sáng của ngành công nghệ thông tin Việt Nam trong năm 2024. Với sự phát triển của hạ tầng số và sự phổ cập của công nghệ 5G, nhu cầu của người tiêu dùng và doanh nghiệp đối với các sản phẩm và dịch vụ công nghệ hiện đại ngày càng tăng. Điều này tạo ra cơ hội lớn cho các doanh nghiệp công nghệ cung cấp các giải pháp và dịch vụ mới, từ phần mềm quản lý, ứng dụng di động đến các dịch vụ đám mây và nền tảng IoT.
 |
| Nguồn: Vietnam Report |
Theo kết quả khảo sát lãnh đạo doanh nghiệp của Vietnam Report, gần 2/3 số lãnh đạo doanh nghiệp dự kiến sẽ tăng ngân sách cho chuyển đổi số trong năm nay. Cùng với đó, tầm quan trọng của an ninh mạng ngày càng được thể hiện khi sự phụ thuộc vào các hệ thống kỹ thuật số của doanh nghiệp và người dân ngày càng tăng. Sự gia tăng các mối đe dọa an ninh mạng đòi hỏi các doanh nghiệp phải đầu tư vào các giải pháp bảo mật tiên tiến. Không những thế, nhu cầu từ thị trường quốc tế vẫn rộng mở khi chi tiêu công nghệ thông tin toàn cầu được dự báo duy trì mức tăng trưởng cao trong năm 2024 với chi tiêu cho công nghệ điện toán đám mây và AI là hai động lực chính cho tăng trưởng. Triển vọng xuất khẩu phần mềm sang các thị trường lớn như Mỹ, Nhật Bản và APAC vẫn duy trì khả quan khi công tác chuyển đổi số được đẩy nhanh, trở thành xu thế tất yếu của thế giới./.
