Mua bán đất là cách gọi của người dân dùng để chỉ việc chuyển nhượng quyền sử dụng đất theo quy định pháp luật đất đai.
Nghị định 43/2014/NĐ-CP ghi nhận hiệu lực giao dịch về quyền sử dụng đất bằng giấy viết tay xảy ra trước ngày 1.7.2014. Quy định này đã mở ra cơ hội hợp thức hóa đất nhận chuyển nhượng bằng giấy viết tay.
Đất chuyển nhượng trước 1.7.2014:
Đất chưa được cấp sổ đỏ
Khoản 54 Điều 2 Nghị định 01/2017/NĐ-CP quy định các trường hợp đang sử dụng đất sau đây mà chưa được cấp giấy chứng nhận và không thuộc trường hợp quy định tại Khoản 2 Điều này thì người đang sử dụng đất thực hiện thủ tục đăng ký đất đai, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất lần đầu theo quy định của Luật Đất đai và quy định tại Nghị định này mà không phải làm thủ tục chuyển quyền sử dụng đất; cơ quan tiếp nhận hồ sơ không được yêu cầu người nhận chuyển quyền sử dụng đất nộp hợp đồng, văn bản chuyển quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật:
- Sử dụng đất do nhận chuyển nhượng, nhận tặng cho quyền sử dụng đất trước ngày 1.1.2008;
- Sử dụng đất do nhận chuyển nhượng, nhận tặng cho quyền sử dụng đất từ ngày 1.1.2008 đến trước ngày 1.7.2014 mà có giấy tờ về quyền sử dụng đất quy định tại Điều 100 của Luật Đất đai và Điều 18 của Nghị định này;
- Sử dụng đất do nhận thừa kế quyền sử dụng đất trước ngày 1.7.2014.
Theo đó, dù chuyển nhượng quyền sử dụng đất bằng giấy viết tay trước ngày 1.7.2014 vẫn có hiệu lực nhưng cần biết rõ thời điểm chuyển nhượng.
Chuyển nhượng xảy ra trước ngày 1.1.2008 dù thửa đất không có giấy tờ về quyền sử dụng đất thì người được cấp sổ đỏ lần đầu là người đang sử dụng đất nếu đủ điều kiện cấp.
Chuyển nhượng diễn ra từ ngày 1.1.2008 đến trước ngày 1.7.2014 mà thửa đất đủ điều kiện cấp sổ đỏ thì:
- Sổ đỏ cấp và đứng tên người nhận chuyển nhượng nếu thửa đất chuyển nhượng có giấy tờ về quyền sử dụng đất.
- Sổ đỏ cấp và đứng tên người chuyển nhượng nếu thửa đất chuyển nhượng không có giấy tờ về quyền sử dụng đất.
Đất có giấy chứng nhận
Theo Khoản 2 Điều 82 Nghị định 43/2014/NĐ-CP, trường hợp người đang sử dụng đất do nhận chuyển nhượng trước ngày 1.7.2014 mà bên nhận chuyển nhượng chỉ có giấy chứng nhận của bên chuyển nhượng thì người nhận chuyển nhượng nộp đơn đề nghị cấp giấy chứng nhận và các giấy tờ về quyền sử dụng đất hiện có để có giấy chứng nhận mới.
Chuyển nhượng đất từ 1.7.2014 trở về sau:
Đất chuyển nhượng từ 1.7.2014 trở về sau mà việc mua bán bằng giấy viết tay rất khó hợp thức hóa, vì:
- Phải đủ điều kiện chuyển nhượng và nhận chuyển nhượng.
- Hợp đồng phải được công chứng hoặc chứng thực.