Văn phòng Tư vấn pháp luật Báo Lao Động trả lời: Khoản 1, Điều 55 Luật BHXH quy định về điều kiện nghỉ hưu khi bị suy giảm khả năng lao động như sau:
1. NLĐ quy định tại các điểm a, b, c, d, g, h và i khoản 1, điều 2 của luật này khi nghỉ việc có đủ 20 năm đóng BHXH trở lên được hưởng lương hưu với mức thấp hơn so với người đủ điều kiện hưởng lương hưu quy định tại điểm a và điểm b khoản 1, điều 54 của luật này nếu thuộc một trong các trường hợp sau đây: a) Từ ngày 1.1.2016, nam đủ 51 tuổi, nữ đủ 46 tuổi và bị suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên thì đủ điều kiện hưởng lương hưu khi suy giảm khả năng lao động. Sau đó mỗi năm tăng thêm một tuổi cho đến năm 2020 trở đi, nam đủ 55 tuổi và nữ đủ 50 tuổi thì mới đủ điều kiện hưởng lương hưu khi suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên; b) Nam đủ 50 tuổi, nữ đủ 45 tuổi và bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên; c) Bị suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên và có đủ 15 năm trở lên làm nghề hoặc công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm thuộc danh mục do Bộ LĐTBXH, Bộ Y tế ban hành.
Điều kiện tiên quyết đối với quy định này là phải có đủ 20 năm đóng BHXH trở lên. Do vợ bạn mới có 19 năm đóng BHXH, nên chưa đủ điều kiện nghỉ hưởng lương hưu sớm. Tuy nhiên, vợ bạn có thể nghỉ việc và nhận chế độ BHXH một lần. Do vợ bạn bị bệnh ung thư nên có thể nhận BHXH một lần ngay sau khi nộp đủ các giấy tờ kèm theo giấy chứng nhận bị bệnh ung thư, mà không phải chờ 12 tháng sau khi nghỉ việc mới được nhận.
Bạn đọc có số điện thoại 093675xxx gọi đến Văn phòng Tư vấn pháp luật Báo Lao Động hỏi: Tôi đã nhận BHXH một lần, nay đi làm tại một doanh nghiệp tư nhân. Tôi có tiếp tục tham gia BHXH được nữa không?
Văn phòng Tư vấn pháp luật Báo Lao Động trả lời: Khoản 1, Điều 2 Luật BHXH 2014 quy định: NLĐ là công dân Việt Nam thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc, bao gồm: a) Người làm việc theo HĐLĐ không xác định thời hạn, HĐLĐ xác định thời hạn, HĐLĐ theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn từ đủ 3 tháng đến dưới 12 tháng, kể cả HĐLĐ được ký kết giữa người sử dụng lao động với người đại diện theo pháp luật của người dưới 15 tuổi theo quy định của pháp luật về lao động.
Như vậy nếu bạn có HĐLĐ từ đủ 3 tháng trở lên thì phải tham gia BHXH. Nếu không thuộc trường hợp này, bạn có thể tham gia BHXH tự nguyện. Bạn có thể liên hệ với UBND phường, xã nơi cư trú để hỏi về thủ tục, mức đóng BHXH tự nguyện.