Lãng phí đất nông nghiệp không sản xuất được
Trước phản ánh của ông Nguyễn Đình Thu, xã Hoà Nhơn, huyện Hoà Vang, Đà Nẵng về việc hiện trên địa bàn có trên 50ha đất nông nghiệp không sản xuất được. Nguyên nhân là do bị bồi lấp đất đá trong quá trình khai thác và triển khai các dự án làm lấp mương tưới tiêu.
Điều này dẫn đến sự lãng phí tài nguyên. Mặc dù thành phố đã có chủ trương thu hồi nhưng qua theo dõi nhiều năm, người dân thấy việc triển khai quá chậm, chưa có lộ trình cụ thể.
Trao đổi về vấn đề này, ông Tô Văn Hùng - Giám đốc Sở Tài nguyên Môi trường TP.Đà Nẵng cho biết, đất nông nghiệp không sản xuất được là vấn đề nóng từ những năm qua. Sở là cơ quan chủ trì, tham mưu cho thành phố xây dựng đề án khắc phục những khu đất nông nghiệp không sản xuất được và đã trình UBND thành phố hồi tháng 8, dự kiến sẽ phê duyệt trong tháng 10 năm nay.
Ông Hùng nêu rõ, đề án phân biệt đất nông nghiệp không sản xuất được nằm ngoài các dự án thì sẽ tiếp cận là phải khôi phục lại sản xuất bằng cách làm lại hệ thống kênh mương nội đồng, vận động người dân quay lại sản xuất.
Đối với loại đất không thể khắc phục được thì tiếp cận bằng những dự án để triển khai phù hợp với quy hoạch chung.
Một loại khác là đất nông nghiệp không sản xuất được nằm trong ranh giới dự án. Nếu đất này đã có dự án thì đề nghị các ban quản lý dự án tập trung triển khai việc thu hồi đền bù. Nếu đất chỉ nằm trong diện phê duyệt ranh giới quy hoạch thì thành phố cần rà soát lại, cái nào không còn phù hợp thì đưa ra khỏi danh mục để người dân chuyển đổi mục đích.
Cân nhắc cho phép chuyển đổi mục đích sử dụng
Đặc biệt, loại đất nông nghiệp không sản xuất được gây bức xúc cho người dân là đất nông nghiệp nằm xen lẫn khu dân cư mà nhiều năm qua đã dẫn đến tình trạng người dân xây nhà trái phép.
“Chúng ta cần tiếp cận tổng thể rằng, nguyên nhân sâu xa việc xây dựng nhà trái phép là nhu cầu cấp bách về nhà ở. Đà Nẵng là đô thị có tốc độ đô thị hoá rất nhanh và lượng dân nhập cư cao, nhu cầu nhà ở lớn nhưng nhà ở xã hội hiện nay chưa được đáp ứng. Người dân thì không đủ khả năng mua đất được hình thành từ các dự án bất động sản, điều này dẫn đến việc xây nhà ở trái phép, lấn chiếm…
Ở đây cũng có sự hậu thuẫn của cán bộ quản lý, đầu nậu thu gom đất nông nghiệp, xây dựng rồi bán. Giải pháp của Sở là cần rà soát lại những khu đất này, nếu như phù hợp với đề án quy hoạch chung đồng thời đảm bảo các hạ tầng kỹ thuật, xã hội thì tính toán cho người dân chuyển đổi mục đích sử dụng đất. Tuy nhiên, vấn đề này phải hết sức cân nhắc để tránh việc hợp thức hoá xây dựng trái phép, tạo cơ hội cho các cá nhân lợi dụng cơ hội trục lợi, làm trái pháp luật.
Ngược lại, chính quyền cũng sẽ phải kiên quyết thu hồi với những khu vực không đảm bảo những yêu cầu trên. Làm được như vậy mới có thể giải quyết được các vấn đề xã hội, trật tự chứ xây nhà trái phép không phải là xử phạt, tháo dỡ là xong”.
Có ý kiến thêm về vấn đề này, ông Lương Nguyễn Minh Triết - Chủ tịch Hội đồng nhân dân TP.Đà Nẵng đề nghị Sở Tài nguyên và Môi trường, các địa phương liên quan và UBND thành phố nêu rõ tiến độ xử lý, phân kỳ đầu tư cụ thể cho từng khu đất để có cơ sở phê duyệt đề án và triển khai thực hiện.
Đối với các khu đất sau khi rà soát có vị trí không nằm trong ranh giới quy hoạch của các dự án, nhưng bị ảnh hưởng của các dự án khác nên không sản xuất được, đề nghị các cấp ủy đảng, chính quyền địa phương, tuyên truyền, vận động nhân dân khôi phục sản xuất, khuyến khích và hỗ trợ người dân áp dụng mô hình sản xuất nông nghiệp công nghệ cao; đầu tư hệ thống kênh mương nội đồng để đảm bảo nguồn nước tưới tiêu, đảm bảo điều kiện sản xuất an toàn, bền vững; tăng cường quản lý, chống xây dựng trái phép.