về việc này, Tổng cục Hải quan có ý kiến như sau: Những nội dung liên quan đến chính sách quản lý phế liệu thuộc thẩm quyền của Bộ quản lý chuyên ngành là Bộ Tài nguyên và Môi trường. Đối với những vấn đề liên quan đến quản lý hoạt động nhập khẩu phế liệu, vừa qua Tổng cục Hải quan đã ban hành Công văn số 4202/TCHQ-PC ngày 17/7/2018 về việc chỉ đạo các Cục Hải quan tỉnh, thành phố tăng cường công tác chỉ đạo, kiểm tra, giám sát đối với hàng nhập khẩu là phế liệu để đảm bảo việc thực hiện đúng quy định, xử lý những vi phạm phát sinh nếu có.
Từ tháng 7/2018, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã có văn bản chỉ đạo các đơn vị chức năng trực thuộc Bộ, Sở Tài nguyên và Môi trường phối hợp với các đơn vị liên quan công khai kết quả cấp Giấy xác nhận đủ diều kiện về bảo trường trong nhập khâu phế liệu/Giấy chứng nhận đủ điêu kiện nhập khẩu phế liệu (gọi tắt là Giấy xác nhận) trên cổng thông tin Một cửa Quốc gia (https://vnsw.gov.vn) và cổng thông tin điện tử của Bộ Tài nguyên và Môi trường (https://dvctt,monre.gov.vn/Pages/PublicInfo/CongBoThongTin.aspx). Tính đến hết ngày 05/10/2018, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã cập nhật 309 Giấy xác nhận của các doanh nghiệp nhập khẩu phế liệu làm nguyên liệu sản xuất
Việc tiếp nhận khai báo làm thủ tục nhập khẩu phế liệu phải thực hiện theo quy đinh của pháp luật về bảo vệ môi trường, quy định về hải quan và các quy định khác có liên quan.
Quy định của pháp luật về bảo vệ mỗi trường không cho phép gia hạn Giấy xác nhận đủ điều kiện về bảo vệ môi trường trong nhập khẩu phế liệu làm nguyên liệu sản xuất. Theo quy định tại Thông tư số 41/2015/TT-BTNMT ngày 09 tháng 9 năm 2015 của Bộ Tài nguyên và Môi trường về bảo vệ môi trường trong nhập khẩu phế liệu làm nguyên liệu sản xuất và quy định của Cơ quan Hải quan, doanh nghiệp nhập khẩu phế liệu phải nộp cho cơ quan hải quan giấy xác nhận nhập khẩu phế liệu còn hiệu lực của tổ chức, cá nhân ủy thác nhập khẩu phế liệu (bản sao chứng thực) để kiểm tra, thông quan. Trường hợp Giấy xác nhận do Sở Tài nguyên và Môi trường hoặc do Bộ Tài nguyên và Môi trường cấp cho doanh nghiêp nhập khẩu đã hết hiệu hiệu lực thỉ lô hàng phế liệu cập cảng khi Giấy Xác nhận hết hiệu lực sẽ không được kiểm tra, thông quan theo quy định.
Trường hợp Giấy xác nhận của các doanh nghiệp nhập khẩu phế liệu hết hạn đề nghị các doanh nghiệp nhập khẩu phế liệu khẩn trương nộp Hồ sơ đề nghị cấp lại giấy xác nhận theo quy định tại Thông tư số 41/2015/TT-BTNMT và Thông tư số 03/2018/TT-BTNM ngày 14/8/2018 của Bộ Tài nguyên và Môi trường về sửa đổi, bãi bỏ một số quy định về thủ tục hành chính liên quan đến kiểm tra chuyên ngành thuộc phạm vi chức năng quản lý nhà nước của Bộ Tài nguyên và Môi trường.
Thực tế hiện nay, ở cấp Trung ương đã có Quỹ Bảo vệ môi trường Việt Nam; ở cấp tỉnh hầu hết đều có Quỹ Bảo vệ môi trường của địa phương Hàng năm, Quỹ Bảo vệ môi trường ở Trung ương và địa phương đều hỗ trợ cho các hoạt động quản lý chất thải nói riêng và bảo vệ mỗi trường nói chung.
Đối với việc tiêu hủy các lô hàng phế liệu nhập khẩu không đạt quy chuẩn: Theo quy định tại Nghị định số 38/2015/NĐ-CP và Thông tư số 41/2015/TT- BTNMT và Chỉ thị số 27/CT-TTg nêu trên, các doanh nghiệp đều phải thực hiện ký quỹ bảo đảm phế liệu nhập khẩu trước khi phế liệu được nhập vào lãnh hải, lãnh thổ Việt Nam. Trường hợp các lô hàng phế liệu không đáp ứng quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về môi trường đối với phế liệu nhập khẩu, cơ quan có thẩm quyền sẽ yêu cầu tái xuất; nếu không thể tái xuất được thì sẽ sử dụng số tiền ký quỹ để xử lý lô hàng phế liệu theo quy định của pháp luật.
Trước nguyện vọng chính đáng của Hiệp hội Nhựa Việt Nam, Bộ Tài nguyên và Môi trường ủng hộ đề xuất thành lập quỹ “Tái sinh môi trường” do chính các thành viên của Hiệp hội đóng. góp. Tuy nhiên, đề nghi Hiệp hội Nhựa Việt Nam nghiên cứu Nghị định số 45/2010/NĐ-CP quy định về tổ chức, hoạt động và quản lý hội (được sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định 33/2012/NĐ-CP ngày 13 tháng 04 năm 2012 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 45/2010/NĐ-CP của Chính phủ quy định về tổ chức, hoạt động và quản lý hội) và các quy đinh hiện hành để đảm bảo quỹ môi trường đo Hiệp hội Nhựa đề xuất thành lập hoạt động đúng mục đích, tôn chỉ và theo đứng quy định của pháp luật.
Bộ Tài nguyên và Môi trường ủng hộ và sẵn sàng hỗ trợ việc nghiên cứu, đề xuất thành lập các khu công nghiệp tái chế để nâng cao hiệu quả kinh tế và quản lý môi trường. Tuy nhiên, việc thành lập các khu công nghiệp tái chế nhựa phải thực hiện đúng mục đính là: Tái chế nhựa phế liệu phát sinh trong nước; không khuyến khích nhập khẩu phế liệu nhựa từ nước ngoài vào Việt Nam để tái chế. Đồng thời việc triển khai các khu công nghiệp tái chế nhựa phải tuân thủ đúng các quy định của pháp luật về đầu tư, xây dựng, bảo vệ môi trường và theo định hướng của Chiến lược quốc gia về quản ỉý tổng hợp chất thải rắn, quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội chung của đất nước và của các địa phương.
Quyết định số 73/2014/QĐ-TTg ngày 19 tháng 12 năm 2014 của Thủ tưóng Chính phủ quy định Danh mục phế liệu được phép nhập khẩu từ nước ngoài làm nguyên liệu sản xuât đã quy định 07 mã nhựa phế liệu được phép nhập khẩu.
Trên cơ sở thực hiện Quyết định số 73/2014/QĐ-TTg; Chỉ thị số 27/CT- TTg và ý kiến của các Bộ, các Hiệp hội và các đơn vị liên quan, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã phối hợp với Bộ Khoa học và Công nghệ xem xét, ban hành Thông tư số 08/2018/TT-BTNMT ngảy 14/9/2018, trong đó cổ QCVN 32:2018/BTNMT - Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về môi trường đối với phế liệu nhựa nhập khẩu làm nguyên liệu sản xuất (thay thế QCVN 32:2Q10/RTNMT).
QCVN 32:2018/BTNMT đã cụ thể hóa các loại nhựa được phép nhập khẩu thuộc danh mục tại Quyết đinh số 73/2014/QĐ-TTg, bao gồm: Nhựa được loại ra từ các quá trình sản xuất mà chưa qua sử dụng; bao bì bằng nhựa (PET) đựng nước khoáng, nước tinh khiết đã qua sử dụng; bao bì bằng nhựa (PET) đựng nước uống có ga đã qua sử dụng và đã được loại bỏ hoàn toàn chất lỏng bên trong; nhựa đã qua sử dụng ở một trong các dạng: khối, cục, thanh, dây, dải, băng, màng, nẹp, khay, tâm, lá, pallet, két nhựa; bao jumbo đã được cắt tạo thành dải, tâm hoặc băng. Các loại nhựa khác không thuộc loại nhựa nêu trên phải được băm, cắt thành mẩu vụn và làm sạch để loại bỏ các tạp chất (kích thước mỗi chiều của mẩu vụn không quá 10 cm, tỷ lệ các mẩu vụn có kích thước lớn hơn 10 cm không vượt quá 5% khối lượng của lô hàng phế liệu nhựa nhập khẩu).
Do vậy, đề nghị các doanh nghiệp nhập khẩu phế liệu phải nghiên cứu kỹ các quy định tại QCVN 32:2018/BTNMT để đảm bảo phế liệu nhập khẩu phải đáp ứng Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về môi trường đối với phế liệu nhựa nhập làm nguyên liệu sản xuất.
Hiện nay, Bộ Tài nguyên và Môi trường đang triển khai các hoạt động cấp Giấy xác nhận đủ điều kiện về bảo vệ môi trường trong nhập khâu phế liệu làm nguyên liệu sản xuât theo đúng quy định tại Nghị định số 38/2015/NĐ-CP, Thông tư số 41/2015/TT-BTNMT, Thông tư số 03/2018/TT-BTNMT và Chỉ thị số 27/CT-TTg ngày 27/CT - TTg ngày 17/9/2018 của Thủ tướng Chính phủ về một số giải pháp cấp bách tăng cường công tác quản lý đối với hoạt động nhập khẩu và sử dụng phế liệu nhập khẩu làm nguyên lệu sản xuất.
Thực hiện chỉ đạo cửằ Thủ tướng Chính phủ nhàm tăng cường quản lý hoạt động nhập khẩu, sử đụng/phế liệu nhập khẩu làm nguyên liệu sản xuất, Bộ Tài nguyên và Môi trường chỉ xem xét cấp mới, cấp lại Giấy xác nhận đủ điều kiện về bảo vệ môi trường trong nhập khẩu phế liệu làm nguyên liệu sản xuất đối với đơn vị nhập khẩu phế liệu đáp ứng đầy đủ các quy định về bảo vệ môi trường; sử dụng trực tiếp phế liệu làm nguyên liệu sản xuất.
Trong những năm qua, bên cạnh việc tái chế chất thải, tận dụng phế liệu phát sinh trong nước làm nguyên liệu sồn xuất, để đáp ứng nhu cầù nguyên liệu của một số ngành sản xuất, Nhà nước đã cho phép nhập khẩu phế liệu với các điều kiện quy định chặt chẽ, cụ thể tại Luật Bảo vệ môi trường; Nghị đinh số 38/2015/NĐ-CP ngày 24 tháng 4 năm 2015 của Chính phủ về quản lý chất thải và phế liệu;Quyết định số 73/2014/QĐ-TTg ngày 19 tháng 12 năm 2014 của Thủ tướng chính phủ quy định Danh mục phế liệu được phép nhập khẩu từ nước ngoài làm nguyên liệu sản xuất; Thông tư số 41/2015/TT-BTNMT; Thông tư số 03/201S/TT-BTNMT.
Trước thực tế hiện nay, việc nhập khẩu và sử dụng phế liệu nhập khẩu nếu không được quản lý, kiểm soát chặt chẽ sẽ bị lợi dụng để đưa chất thải vào nước ta, gây ô nhiễm môi trường. Một số nước (là thị trường nhập khẩu phế liệu lớn của thế giới như Trung Quốc, Malaysia, Hàn Quốc) đã hạn chế thậm chí cấm nhập khẩu một số loại phế liệu tạo nên sự dịch chuyển lượng lớn phế liệu nhập khẩu .. vào các nước trong khu vực Đông Nam Á, tròng đó có Việt Nam đã dẫn đến tồn đọng lượng lớn lô hàng phế liệu nhập khẩu tại các cảng biển Việt Nam.
Do vậy, để quản lý chặt chẽ phế liệu nhập khẩu phải thực hiện đúng quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường và các quy định khác có liên quan (quản lý chặt chẽ cả đầu vào và đầu ra). Trong quá trình hoạt động của cơ sở sản xuất có sử dụng phế liệu nhập khẩu, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã và sẽ tiếp tục phối hợp với các đcm vị liên quan tổ chức các hoạt động thanh tra, kiểm tra công tác bảo vệ môi trường theo đúng quy định của pháp luật về thanh tra, kiểm tra hiện hành; trường hợp phát hiện cơ sở sản xuất vi phạm các quy định về bảo vệ môi trường thì xử phạt theo quy định tại Nghị định số 155/2016/NĐ - CP của Chính phủ quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường.
Về kiến nghị soát xét, điều chỉnh và ban hành mới các Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về môi trường đối với phế liệu nhập khẩu
Về cơ bản, phế liệu nhập khẩu làm nguyên liệu sản xuất do Thủ tướng Chính phủ ban hành (theo Quyết đinh số 73/2014/QĐ-TTg ngày 19/12/2014 của Thủ tướng Chính phủ quy định Danh mục phế liệu được phép nhập khẩu từ nước ngoài làm nguyên liệu sản xuất) đã có đủ các quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về môi trường để thực hiện kiểm tra, giám định chất lượng phế liệu nhập khẩu. Bộ Tài nguyên Môi trường đã ban hành các quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về môi trường đố vớii phế liệu nhập khẩu: QCVN 31:2010/BTNMT Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về trường đối với phế liệu sắt, thép nhập khẩu; QCVN 32:2010/BTNMT Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về môi trường đối với phế liệu nhựa nhập khẩu; QCVN 33:2010/BTNMT Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về môi trường đối với phế liệu giấy nhập khẩu. Ngoài ra, trong thời gian nghiên cứu, xây dựng để ban hành các Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về môi trường đối với một số ít phế liệu thuộc danh mục còn lại (chiếm 1,3% lượng phế liệu nhập khẩu tồn đọng), ngày 25/6/2015, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã có Công văn số 2570/BTNMT-TCMT hướng đẫn tạm thời về nhập khẩu một số phế liệu chưa có quy chuẩn trong khi chờ ban hành.
Hiện nay, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã phối hợp với Bộ Khoa học và Công nghệ đã ban hành các Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về môi trường đối với phế liệu nhập khẩu, cụ thể như sau:
Do vậy, đề nghị các doanh nghiệp nhập khẩu phế liệu nghiên cứu, thực hiện đầy đủ các quy định tại các Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về môi trường nêu trên.
Hiện nay, Bộ Tài nguyên và Môi trường đang triển khai các hoạt động cấp Giấy xác nhận đủ điều kiện về bảo vệ môi trường trong nhập khẩu phế liệu làm nguyên liệu sản xuất theo đứng quy định tại Nghị định số 38/2015/NĐ-CP, Thông tư số 41/2015/TT-BTNMT, Thông tư số 03/2018/TT-BTNMT và Chỉ thị số 27/CT-TTg ngày 17/9/2018 của Thủ tướng Chính phủ về một số giải pháp cấp bách tăng cường công tác quản lý đối với hoạt động nhập khẩu và sử dụng phế liệu nhập khẩu làm nguyên liệu sản xuất.
Thực, hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ nhằm tăng cường quản lý hoạt động nhập khẩu, sử dụng phế liệu nhập khẩu làm nguyên liệu sản xuất, Bộ Tài nguyên và Môi trường chỉ xem xét cấp mới, cấp lại Giấy xác nhận đủ điều kiện về bảo vệ môi trường trong nhập khẩu phế liệu làm nguyên liệu sản xuất đối với đơn vị nhập khẩu phế liệu để sử dụng trực tiếp làm nguyên liệu sản xuất khi chứng minh được nhu cầu và năng lực sử dụng phế liệu; đơn vị nhập khẩu phế liệu đáp ứng đầy đủ các quy định về bảo vệ môi trường.
Thực hiện ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Chỉ thị số 27/CT- TTg ngày 17 tháng 9 năm 2018 của Chính phủ về một số giải pháp cấp bách tăng cường công tác quản lý đối với hoạt động nhập khẩu và sử dụng phế liệu nhập khẩu làm nguyên liệu sản xuất, Bộ Tài nguyên và Môi trường đang phối hợp với các cơ quan liên quan đánh giá nhu cầu sử dụng phế liệu làm nguyên liệu sản xuất, khả năng đáp ứng nguồn nguyên liệu trong nược và nhu cầu nhập khẩu phế liệu về Việt Nam để phục vụ cho các hoạt động sản xuất. Trên cơ sở thực tế và các ý kiến góp ý của các Bộ, các hiệp hội và các đơn vị liên quan, Bộ Tài nguyên và Môi trường sẽ báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định điều chỉnh Danh mục phế liệu được phép nhập khẩu theo hướng không cho phép nhập khẩu các loại phế liệu có nguỵ cơ gây ô nhiễm môi trường cao, nhưng loại phế liệu trong nươc đang sẵn có nguồn nguyên liệu, phế liệu hoặc có lộ trình để các doanh nghiêp có thơi gian tìm nguồn nguyên liệu trong nước.
Trên cơ sờ báo cáo và thực tế làm việc với cơ quan Hải quan, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã gửi Công văn số 5087/BTNMT-TCMT ngày 18/9/2018 báo cáo Thủ tướng Chính phủ về thực trạng tồn đọng phế liệu nhập khẩu tại các cảng và đề xuất biện pháp xử lý. Trong thời gian tới, Bộ Tài nguyên và Môi trường sẽ thực hiện đúng chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Chỉ thị số 27/CT- TTg ngày 17/9/2018 về một số giải pháp cấp bách tăng cường công tác quản lý đối với hoạt động nhập khẩu và sử dụng phế liệu nhập khẩu làm nguyên liệu sản xuât và tại Thông báo số 405/TB-VPCP ngày 18/10/2018 về Kết luận của Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng tại cuộc họp về một số chính sách liên quan đến nhập khẩu nhựa phế liệu.